سنگ کلیه چیست ؟ همه چیز درباره سنگ کلیه
سنگ کلیه چیست ؟ همه چیز درباره سنگ کلیه : سنگ کلیه رسوبات سختی است که اغلب به دلیل غلظت بالای املاح و نمک در ادرار ایجاد می شود. دلایل مختلفی برای این سنگ ها وجود دارد و می توان آنها را در هر جایی از مجاری ادراری از کلیه ها تا مثانه یافت.
اگرچه حرکت سنگ کلیه دردناک است ، اما اگر زود تشخیص داده نشود ، آسیب دائمی به بدن وارد نمی کند. اگر فردی در معرض ابتلا به سنگ کلیه باشد ، متخصص اورولوژی می تواند راه هایی برای جلوگیری از سنگ کلیه توصیه کند.
بیشتر بخوانید» چطور سیستم ایمنی بدن را برای مقابله با کرونا بالا ببریم؟ |
فهرست مطالب این صفحه
علائم سنگ کلیه
سنگ کلیه تا زمانی که تکان نخورده و ثابت باشد هیچ علامتی ندارد مشکلات زمانی شروع می شوند که سنگ از طریق کلیه یا داخل مجرای ادرار (لوله ای که هر کلیه را به مثانه متصل می کند) حرکت می کند در این مورد ، برخی یا همه موارد زیر مشاهده می شود:
- درد شدید و متناوب در پهلو و پشت، پایینتر از سطح دندهها که ممکن است به پایین شکم تیر بکشد
- سوزش ادرار
- ادرار صورتی، قرمز یا قهوهای
- ادرار بدبو یا تیره
- تهوع و استفراغ
- احساس نیاز مداوم به دفع ادرار
- افزایش تعداد نوبتهای دفع ادرار بیش از حد عادی
- تب و لرز در صورت وجود عفونت
- کم شدن حجم ادرار
- یادمان باشد درد سنگ کلیه تغییر میکند. با جابهجا شدن سنگ در مجاری ادرار، محل و شدت درد شدت میگیرد.
علل سنگ کلیه
سنگ کلیه معمولاً علت واحد و خاصی ندارد ، اما عواملی وجود دارد که خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می دهد. به طور کلی ، سنگ کلیه زمانی تشکیل می شود که غلظت برخی از مواد که می توانند کریستال (مانند کلسیم ، اسید اوریک و اگزالات) در ادرار تشکیل دهند افزایش می یابد.
به طور معمول ، موادی در ادرار وجود دارد که از چسبیدن مولکول ها به یکدیگر و تشکیل کریستال جلوگیری می کند. اگر این مواد در ادرار کم باشند ، روند تولید سنگ را تسریع می کنند.
انواع سنگ کلیه
اگر نوع یا نوع سنگ کلیه را بشناسیم علل تشکیل سنگ را بهتر می شناسیم و متخصص اورولوژی می تواند ما را بهتر راهنمایی کند تا از آن جلوگیری کند. بنابراین در صورت امکان بهتر است سنگ را برای تعیین مواد به آزمایشگاه تحویل دهید.
انواع سنگ کلیه از نظر ترکیب سنگ به شرح زیر است:
سنگهای کلسیمی
بیشتر سنگهای کلیه از کلسیم و بیشتر از همه از اگزالات کلسیم تشکیل شده است. اگزالات یک ماده طبیعی است که در هر دو غذا وجود دارد و در کبد تولید می شود. برخی از سبزیجات ، میوه ها ، آجیل و شکلات حاوی مقدار زیادی اگزالات هستند.
علاوه بر غذاهایی که میخوریم، خوردن دوز بالای ویتامین د و برخی جراحیهای روده هم غلظت کلسیم و اگزالات را در ادرار زیاد میکند.
سنگ کلیه نیز ممکن است از کلسیم فسفات ساخته شده باشد. برخی تغییرات متابولیسم ، برخی سردردهای میگرنی و داروی ضدصرع به نام توپیرامات ممکن است باعث ایجاد این نوع سنگ کلیه شود.
بیشتر بخوانید» نکات مهمی که باید درباره بیماری تیروئید بدانید |
سنگ ستراویتی
این نوع سنگ کلیه در پاسخ به عفونت مانند عفونت مجاری ادراری ایجاد می شود. این سنگها می توانند به سرعت رشد کنند و معمولاً از نظر اندازه بزرگ هستند. به همین دلیل ، آنها حرکت نمی کنند و علائم زیادی ندارند.
سنگ های اسید اوریکی
این نوع سنگ کلیه در فردی رخ می دهد که مایعات کمی می نوشد اما آب زیادی از دست می دهد. افرادی که غذاهای پر پروتئین می خورند یا اسید اوریکی خون (نقرس) بالایی دارند نیز ممکن است دچار این نوع سنگ کلیه شوند.
سنگ سیستینی
این نوع سنگ فقط در افراد مبتلا به اختلال ارثی مشاهده می شود که در آن ماده خاصی به نام سیستینی بیش از حد معمول از طریق ادرار دفع می شود.
تشخیص سنگ کلیه
در صورت وجود علائم سنگ کلیه ، باید به اورولوژیست (بیماری مجاری ادراری) مراجعه کنید.
پزشک ممکن است آزمایش خون (برای اندازه گیری سطح کلسیم و اسید اوریک) ، آزمایش ادرار ، سونوگرافی ، رادیوگرافی (ساده یا تخصصی) یا سی تی اسکن تجویز کند.
درمان سنگ کلیه
درمان های مختلفی برای سنگ کلیه وجود دارد. پزشک معالج روش مناسب را بر اساس اندازه سنگ کلیه انتخاب می کند.
درمان سنگ های کوچک کلیه
سنگهای ریز کلیه نیازی به درمان تهاجمی مانند خرد کردن ندارند و معمولاً با انجام موارد زیر برداشته می شوند:
- نوشیدن آب فراوان (روزانه دو تا سه لیتر)
- داروهای مسکن غیرنسخهای طبق مشورت با دکتر داروساز
- داروهای نسخهای شلکننده عضلات میزنای، بنا به تجویز پزشک معالج
- درمان سنگ کلیوی بزرگ یا سنگ کلیوی همزمان با سایر بیماریها
- برخی از سنگهای کلیوی درشت هستند و از طریق روشهای گفته شده در بالا دفع نمیشوند یا با خونریزی یا عفونت دستگاه ادراری همراه هستند؛ این سنگها شاید به درمانهای زیر نیاز پیدا کنند:
- خرد کردن با وسیله ای که امواج صوتی آن سنگ کلیه را خرد می کند.
- این کار حدود 45 تا 60 دقیقه طول می کشد و ممکن است کمی دردناک باشد ، بنابراین ممکن است یک داروی آرام بخش یا بیهوشی خفیف تجویز شود.
بیشتر بخوانید» میوه ها و سبزیجات مفید در روزهای کرونایی |
جراحی کلیه برای برداشتن سنگهای بسیار بزرگ
از آندوسکوپی (ارسال یک لوله باریک حاوی نور به نام اورتروسکوپ از طریق مجرای ادراری و مثانه) برای پیدا کردن سنگ در مجرای ادرار و خرد کردن آن با ابزار مخصوص استفاده کنید.
این کار تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی انجام می شود.
جراحی غده پاراتیرویید (در مواردی که پرکاری این غده عامل ایجاد سنگ کلیه است)
پیشگیری از سنگ کلیه
تغییر در شیوه زندگی و برخی داروها می تواند از سنگ کلیه جلوگیری کند.
تغییر شیوه زندگی برای جلوگیری از سنگ کلیه
موارد زیر برای پیشگیری از این بیماری مفید است:
- در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید تا احساس تشنگی نکنید و ادرارتان بی رنگ یا زرد روشن باشد. در هوای گرم باید آب بیشتری بنوشیم.
- غذاهای پر اگزالات کمتر بخوریم. ریواس، چغندر، اسفناج، مغزیات، چای، شکلات و محصولات سویا اگزالات فراوانی دارند.
- در رژیم غذایی خود از نمک و پروتئین حیوانی کمتر استفاده کنیم.
- به خوردن غذاهای سرشار از کلسیم ادامه دهیم اما در خوردن مکمل حاوی کلسیم محتاط باشیم.
- کلسیم موجود در غذاها احتمال ایجاد سنگ کلیه را زیاد نمیکند.
بهتر است در این مورد به طور کلی با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
دارویی برای جلوگیری از سنگ کلیه
این داروها میزان نمکها و املاح معدنی در ادرار را تنظیم میکنند و پزشک معالج بر پایه نوع سنگ دفع شده داروی مناسب را تجویز مینماید. به عنوان مثال شاید پزشک معالج برای پیشگیری از سنگ کلسیمی داروی افزایشدهنده ادرار از خانواده تیازیدها تجویز کند یا بنا به صلاحدید پزشک برای پیشگیری از سنگ ستراویتی، دوز کم آنتیبیوتیک برای مدت زمان طولانی لازم باشد.