تومور مغزی بدخیم + همه چیز درباره تومور مغزی !

تومور مغزی بدخیم + همه چیز درباره تومور مغزی !

تومور مغزی بدخیم + همه چیز درباره تومور مغزی ! رشد و تکثیر غیرطبیعی سلول ها در هر قسمت از بدن «تومور» نامیده می شود. این تکثیر غیرطبیعی می تواند در سلول های مغز نیز رخ دهد که در این صورت تومور مغزی داریم.

سرعت تکثیر سلول های تومور متفاوت است و اگر این سرعت زیاد باشد و تومور به سرعت رشد کند و به سایر قسمت های مغز حمله کند تومور بدخیم مغز نامیده می شود تومورهای بدخیم مغزی می توانند از خود سلول های مغز، غشاهای اطراف مغز یا اعصابی که از مغز خارج می شوند، منشاء بگیرند.

به طور طبیعی چنین تومورهایی محدود به مرزهای خاص اطراف آنها نیستند و سلول ها در فواصل فراتر از آنچه تومور تصور می شود پخش می شوند و درمان آنها را دشوار می کند.

انواع تومورهای بدخیم مغزی

یک دکتر جراح مغز و اعصاب افزود: شایع ترین تومور بدخیم مغز «گلیوبلاستوما مولتی فرم» نام دارد که تهاجمی ترین نوع این تومورها است و درمان آن بسیار چالش برانگیز است و نیاز به استفاده از چندین روش درمانی دارد.

تومورهای خوش خیم یا نیمه بدخیم مغز اغلب در مغز بدخیم می شوند و یکی از دلایل جراحی در بیماران مبتلا به این تومورها جلوگیری از تهاجمی و بدخیم شدن آنهاست مگر اینکه تومور کاملاً خوش خیمی داشته باشیم که بدانیم هیچ شانسی برای رشد و بدخیم شدن ندارد.

حتی تومورهای مغزی مانند مننژیوم که از آنها به عنوان تومورهای خوش خیم یاد می شود علی رغم ظاهرشان ممکن است تهاجمی و بدخیم باشند که گاهی در تصویربرداری و گاهی بعد از جراحی و بررسی نمونه تومور دیده می شود به همین دلیل صرف نام تومور مننژیوما به معنای خوش خیم یا بی ضرر بودن آن نیست.

علائم تومور بدخیم مغزی و تشخیص آن

به طور کلی تفاوت واضحی بین علائم تومورهای خوش خیم و بدخیم مغزی وجود ندارد در واقع، در هر دو مورد، بیمار ممکن است سردرد، تهوع، استفراغ، اختلالات بینایی، اختلال شنوایی، عدم تعادل، ضعف در اندام ها، مشکل در صحبت کردن، تشنج و حتی از دست دادن هوشیاری را تجربه کند.

اما در تومورهای بدخیم مغزی به دلیل رشد سریعتر تومور، معمولاً این علائم با سرعت بیشتری تشدید می شود و بیماری سریعتر پیشرفت می کند.

به عنوان مثال در حالی که ممکن است این بیماری سال ها به دلیل یک تومور خوش خیم مغزی سردرد باشد در مورد ضایعه بدخیم به چند ماه یا حتی کمتر محدود می شود و به سرعت تشدید می شود.

تشخیص تومور مغزی معمولا با ام آر آی انجام می شود و تزریق ماده حاجب در طول تصویربرداری به تشخیص دقیق و تعیین بدخیمی احتمالی تومور کمک می کند. با این حال گاهی اوقات معاینات اضافی با استفاده از تکنیک های مدرن MRI برای به دست آوردن جزئیات بیشتر ضروری است.

درمان تومور بدخیم مغزی

پس از تشخیص تومور مغزی، لازم است در اسرع وقت به جراح مغز و اعصاب مراجعه شود تا برنامه درمانی مشخص شود و روند درمان سریعتر آغاز شود. اولین و مهمترین مرحله در درمان تومورهای بدخیم مغزی، جراحی است.

در طی سالیان اخیر تحقیقات علمی نشان داده‌اند که هرچه میزان بیشتری از تومور برداشته شود طول عمر بیمار و شانس موفقیت درمان بیشتر خواهد بود و به این ترتیب هر چه طی این سالها جلوتر می‌آییم اهمیت جراحی در روند درمان بیشتر و بیشتر می‌شود. جراحی در بسیاری از موارد میسّر بوده و معمولاً امکان خارج کردن همه توده یا قسمت اعظم آن وجود دارد.

اما گاهی به دلیل نزدیک بودن توده به نواحی حساس مغز، امکان حذف کامل آن وجود ندارد و به همین دلیل، بخشی از توده برای حفظ عملکردهای مهم مغز باقی می ماند.

یک جراح باتجربه تومور مغزی می داند چه زمانی باید برداشتن تومور را متوقف کند و نقطه بحرانی در جراحی تومور مغزی کجاست و چه زمانی به نفع بیمار است که تمام تومور برداشته شود. بخشی از آن باقی مانده است بمانید و با برداشتن بیشترین حجم تومور به بیمار کمک کنید.

البته حتی اگر طی عمل جراحی همه توده خارج شود همانطور که در بالا ذکر شد معمولاً سلولهای توموری از مرز توده فراتر رفته و وارد قسمتهای سالم مغز می گردند به این دلیل درمان تومور مغزی محدود به جراحی نیست و انجام درمانهای تکمیلی مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی بسیار اهمیت دارند.

درمان های غیر جراحی برای تومورهای بدخیم مغزی

اگرچه مهمترین بخش درمان تومور بدخیم مغز جراحی است، اما با پرتودرمانی و شیمی درمانی بخشی جدایی ناپذیر از این درمان خواهد بود.

دلیل استفاده از این درمان‌های مکمل این است که تقریباً هرگز نمی‌توان سلول‌های تومور بدخیم را که وارد قسمت‌های طبیعی مغز شده‌اند حذف کرد و مغز را از سلول‌های بدخیم کاملاً پاک کرد، حتی با حذف تمام توده‌های قابل مشاهده.

بنابراین پرتودرمانی که از اشعه ایکس استفاده می کند و بر ناحیه تومور و اطراف آن می تابد، بسیار مهم است. روش های جدید پرتودرمانی در سال های اخیر به افزایش دقت پرتو درمانی و کاهش عوارض آن کمک کرده است.

شیمی درمانی نیز بخشی از این فرآیند است که خوشبختانه در تومورهای بدخیم مغزی با مصرف خوراکی قرص، چند روز در ماه انجام می شود.

اگرچه استفاده از قرص های شیمی درمانی نیز عوارضی را به همراه دارد، اما عدم نیاز به بستری و تجویز آسان آنها به آسایش بیماران کمک می کند.

عوارض و خطرات جراحی تومور بدخیم مغزی

هر گونه درمان جراحی در مغز می تواند عوارض غیرقابل انکاری داشته باشد اما این عوارض در حال حاضر توسط بهترین جراحان مغز و اعصاب و جراحان تومور مغز بسیار کاهش یافته و در کمتر از 5 درصد موارد دیده می شود.

برخی از عوارض و خطرات به طور کلی ممکن است در تمام جراحی ها رخ دهد، مانند عفونت، خونریزی، تشنج و عوارض داخلی مانند آمبولی ریه، عفونت ریه، عفونت ادراری و مانند آن.

اما ممکن است برخی از عوارض مربوط به محل تومور رخ دهد که به طور طبیعی در صورت آسیب به یک ناحیه حساس مغز، عوارض مربوط به همان ناحیه مانند اختلال بینایی، شنوایی یا حرکتی رخ می دهد.

مسئله مهم این است که هرچند این خطرات در عمل های جراحی وجود دارند اما باید پذیرفت که عمل جراحی بخش عمده و مهمی از درمان تومور مغزی بدخیم بوده و یک جراحی موفق می تواند گام بزرگی در جهت بهبودی بیمار باشد.

طول عمر بیماران مبتلا به تومورهای بدخیم مغزی

پاسخ به این سوال که یک بیمار مبتلا به تومور مغزی چقدر زنده خواهد ماند بسیار دشوار است و به عوامل زیادی بستگی دارد. دانستن این موضوع برای بیمار و اطرافیان او بسیار مهم است، اما باید بدانید که زمان دقیق امید به زندگی بیماران را هرگز نمی توان پیش بینی کرد.

مهمترین عامل در افزایش طول عمر بیماران و حتی در برخی موارد بهبودی کامل آنها، جراحی موفقیت آمیز برای برداشتن کامل یا حداکثر حجم آن است و پیگیری بیمار و شروع درمان های تکمیلی در اولین فرصت قدم بعدی برای بیمار خواهد بود.

درمان موفق و افزایش امید به زندگی بیماران.  درجه بدخیمی ضایعه، سن بیمار و شدت علائم از دیگر عوامل مهم در تعیین میزان بقای بیماران است.

پیشگیری از تومورهای بدخیم مغزی

می توان گفت هیچ یک از بیماران مبتلا به این تومورها نتوانستند از آن پیشگیری کنند. برخلاف بسیاری از سرطان های بدن انسان که مربوط به سیگار، الکل و اشعه های یونیزان است.

ایجاد ژن معیوب در زمان تشکیل نطفه فرد، مهمترین عامل ایجاد این تومورها هستند که البته فقط در موارد نادری این استعداد ژنتیکی ممکن است به ارث برسد.

اما ذکر این نکته حائز اهمیت است که شاید مهمترین گام در پیشگیری از دچار شدن به عوارض ابتلا به تومورهای مغزی بدخیم، تشخیص زودهنگام آنها پس از ابتلا است؛ توجه به علائم عصبی در مراحل اولیه و مراجعه زودهنگام به جراح مغز و اعصاب می‌تواند به تشخیص زودتر و موفقیت بیشتر درمان بیانجامد.