آموزش کامل بازی یه قل دوقل | بازی یه قل دوقل نوستالژی
آموزش کامل بازی یه قل دوقل | بازی یه قل دوقل نوستالژی : یه قل دوقل یکی از بازی های سنتی و بومی ایران است که بازی دخترانه محسوب می شود اما پسران نیز آن را انجام می دهند کودکان از حدود شش، هفت سال به بالا که پنجه هایشان توانایی انجام حرکات بازی را دارد، آن را بازی می کنند. هماهنگی عصب و عضله و کنترل اعصاب از عوامل موثر در این بازی است.
فهرست مطالب این صفحه
بازی یه قل دوقل
بازی یک قل دو قل یا یک گل دو گل که به هر دو نام معروف است از آن بازی های محلی معروف و جذاب است که اکثر خانواده ها با آن آشنایی دارند و برایشان اهمیت زیادی دارد.
از همه مهمتر این بازی در شهرهای مختلف به شکل متفاوتی انجام می شود، البته اگر خلاق باشید می توانید خودتان مراحل جدیدی را به آن اضافه کنید و بازی را سخت تر از آنچه هست کنید. حتی دیده شده که در برخی استان ها این بازی را تا مرحله بیستم پیش می برند.
آموزش کامل بازی یه قل دوقل | بازی یه قل دوقل نوستالژی
پیشینه بازی یه قل دو قل به صدها سال قبل بازمی‌گردد. در گذشته برای تفریح و وقت گذرانی به یه قل دو قل می رفتند و با انجام این بازی از مزایای بی نظیر آن بهره مند می شدند. شاید باور نکنید اما این بازی همچنان طرفداران خود را دارد.
یکی از بازی های خوب برای افزایش تمرکز کودکان است. یکی از دلایل استقبال کودکان از بازی یک قال دو قال، سهولت در انجام آن بود. در واقع می توانستند این بازی را با چند سنگ انجام دهند و چیزی که در کوچه و محله به وفور یافت می شد سنگ بود.
بازی قدیمی یک قل دو قل ابتدا در استان های آذربایجان، اردبیل و خراسان با روش های مختلف انجام می شد. البته همیشه آن را به عنوان بازی یک و یک نمی دانستند، بلکه گاهی به آن «رگ رگ»، «باش» یا «سنگ چران» می گفتند. بازی یه قل دو قل در هر آب و هوایی به شکلی متفاوت انجام می شد. ممکن است مراحل بسیار جالب و متفاوت آن را ببینید. افراد زیادی از گذشته تا به امروز با تکیه بر خلاقیت خود مراحل مختلفی را به آن اضافه کردند.
بازی بومی محلی یک قل دو قل به مجالس دوستانه شادابی و نشاط می بخشید و روحیه مشارکت و رقابت سالم را در بین مردم بالا می برد. شما می توانید با بازی یک قل دو قل، مجالس کوچک خانوادگی خود را شاد و صمیمی کنید.
در سال‌های اخیر فدراسیونی به نام فدراسیون ورزش‌های بومی و محلی راه‌اندازی شده است تا راه‌های تبلیغ بازی‌هایی مانند یک قال دو قال و احیای این بازی‌های جذاب و بی‌بدیل را بررسی کند.
تجهیزات لازم برای بازی یک قل دو قل
5 عدد سنگ گرد و کوچک به اندازه فندق یا بادام وجود دارد. 5 سنگ بر اساس رده سنی بازیکنان انتخاب می شود تا سنگ ها در مشت بازیکنان جای بگیرند.
این بازی را می توان هم به صورت انفرادی و هم به صورت تیمی انجام داد پیشنهاد می شود تیم ها سه نفره باشند محدودیتی برای تعداد بازیکنان وجود ندارد اما معمولا دو یا چند نفر به نوبت بازی می کنند و زمانی که یکی از بازیکنان به اصطلاح می سوزد، نوبت به نفر بعدی می رسد.
مراحل بازی به ترتیب یک قل دو قل
در مرحله اول باید شروع کننده بازی مشخص شود و این بستگی به جفت یا تک بودن دارد. در واقع یکی از بازیکنان سنگ ها را نگه می دارد و بازیکن دیگر باید حدس بزند که تعداد سنگ ها زوج یا فرد است. اگر درست حدس بزند شروع کننده بازی است.
یک ترفند: بازیکن برای شروع 5 سنگ را در مشت خود می گیرد و آنها را از ارتفاع کوتاهی روی زمین می اندازد تا پخش شود. سپس یکی از این سنگ ها را برمی دارد و به سمت بالا پرتاب می کند. در فاصله بین پرتاب سنگ و پایین آمدن آن، به سرعت یکی از سنگ هایی که روی زمین افتاده بود را برمی دارد و سنگ پرتاب شده را می گیرد. حالا آن سنگ را گوشه ای می گذارد و با سنگ های دیگر هم این کار را می کند.
دو قل: در این مرحله بازیکن سنگ ها را روی زمین می اندازد (ترجیحا دو سنگ در کنار هم باشند). حالا یک سنگ را برمی دارد و با پرتاب آن، دو تا از سنگ های روی زمین را در فاصله افتادن سنگ جمع می کند.
درست مانند مراحل قبل، سنگ ها در دو مرحله جمع آوری می شوند. در یک پرتاب، یک سنگ و در پرتاب دوم، سه سنگ به طور همزمان از زمین برداشته می شود.
در این مرحله بازیکن تمام سنگ ها را در مشت خود گرفته و یکی را جدا می کند. آن را بالا می اندازد و از دور وقتی سنگ پایین می آید، سنگ ها را در مشتش روی زمین می گذارد و سنگ را می گیرد. سپس دوباره سنگ را پرتاب می کند و چهار سنگ را روی زمین جمع می کند تا سنگ را بگیرد.
سه قل: در این مرحله طبق روال مراحل قبل انجام می شود با این تفاوت که چهار سنگی که روی زمین هستند باید در دو حرکت از زمین جدا شوند یعنی در یک حرکت یکی را بردارید. سنگ و در حرکت دوم سه را بردارید.
قرتک: بازیکن چهار سنگ در مشت دارد و یکی از سنگ ها را به سمت بالا پرتاب می کند. در این فاصله انگشت اشاره اش را روی زمین می کشد و سنگ را می گیرد.
در این مرحله بازیکن سنگ ها را روی زمین می اندازد و یکی از دلخواه خود را برمی دارد. او آن را بالا می اندازد. در هنگام بازگشت یکی از سنگ های روی زمین را برمی دارد و سنگ را می گیرد.
حالا دوباره سنگ را بلند می کند و سنگی را که برمی دارد از روی زمین یا یکی از سنگ ها را حرکت می دهد. این مرحله با جایگزینی مجموعه سنگ ها به پایان می رسد.
بشکن: بازیکن سنگ ها را روی زمین می اندازد. یکی را برمی دارد و پرتاب می کند و سنگی از زمین برمی دارد. نه، اشتباه نکنید. این مرحله با مرحله اول متفاوت است. در این مرحله بازیکن باید سنگ را طوری نگه دارد که در مشتش به سنگ برخورد کند و صدا ایجاد کند. به همین ترتیب سنگ های دیگر را از زمین جمع خواهد کرد.
نشکن: برعکس مرحله قبل; در این فرآیند بازیکن باید سنگ پرتاب شده را به گونه ای بگیرد که در مشتش با سنگ برخورد نکند و کوچکترین صدایی تولید نکند. هر سنگ به این ترتیب از زمین جمع آوری می شود.
سنگ ها روی زمین پرتاب می شوند و بازیکن با دست چپ خود دیواری روی آن ها می سازد. با دست راست یکی از سنگ ها را برمی دارد و بالا می اندازد. در فاصله افتادن آن باید یکی از سنگ ها را از روی زمین بردارد و آن طرف دیوار بگذارد.
بازیکن مجموعه سنگ ها را یکباره به سمت بالا پرتاب می کند. در این فاصله دست هایش را به هم قلاب می کند و با دو کف دست سنگ ها را می گیرد. حالا دوباره با دو دست آنها را بالا می اندازد و در حالی که دست ها را وارونه می کند و دو انگشت اشاره را به هم چسبانده است، مجموعه سنگ ها را می گیرد. به یاد داشته باشید که هیچ یک از سنگ ها نباید روی زمین بیفتند.
پل: بازیکن با یکی از دست‌های خود پلی ایجاد می‌کند. (انگشت شست و سبابه را روی زمین می‌گذارد.) حال با دست دیگر سنگ‌ها را روی زمین می‌ریزد و یکی از آنها را به بالا پرتاب می‌کند. بازیکن باید با زدن حداکثر سه ضربه به هر یک از سنگ‌ها، آنها را از زیر پل عبور دهد.
تنبیه: دو بازیکن روبروی هم می نشینند. کسی که بازی را می بازد کف دستش را روی زمین می گذارد. برنده بازی سنگ هایی را که نام مجازات ها را در پشت دستش می چسباند. (اسامی مانند گرفتن عسل از کندو یا نوازش)
بازنده با یک حرکت سنگ ها را به سمت بالا پرتاب می کند و با کف دست آنها را می گیرد. اگر موفق به جمع آوری تمام سنگ ها شود، از مجازات معاف می شود. اما با توجه به تعداد سنگ هایی که روی زمین افتاده جریمه می شود.
عروس: بازیکن سنگ ها را به هوا پرتاب می کند و بلافاصله آنها را با پشت دست می گیرد. او تا جایی که می تواند با دست پشتش سنگ نگه دارد تا طرف مقابلش یکی را به عنوان عروسش انتخاب کند.
سپس بازیکن با مهارت بقیه سنگ ها به جز عروس را از پشت دست روی زمین می اندازد و با شست و سبابه سنگ ها را از روی زمین برمی دارد و در کف دست دیگر می گذارد تا سنگ عروس از پشت دست نمی افتد، سپس سنگ عروس را به هوا می اندازد و با کف دست می گیرد.
اگر بازیکن تنها یک سنگ را با پشت دست بگیرد، آن سنگ عروس است و حریف حق انتخاب ندارد. اگر بازیکن نتواند با پشت دست سنگی بگیرد و یا در هنگام پرتاب سنگ از پشت دست عروس بیفتد، به اصطلاح می سوزد و بازی به بازیکن بعدی واگذار می شود.
دروازه اول (آبشار): معمولا بازیکن دست چپ خود را به عنوان دروازه روی زمین می گذارد. به این ترتیب که انگشت اشاره را روی انگشت وسط گذاشته و با انگشت شست خود پل یا دروازه ای می سازد و روی زمین قرار می دهد و با دست دیگر از پشت دروازه سنگ هایی را به زمین می اندازد. طرف مقابل یکی از سنگ ها را به عنوان عروس انتخاب می کند و سعی می کند سنگی را انتخاب کند که در مسیر سنگ های دیگر قرار دارد و به دروازه نزدیکتر است.
در واقع کار را برای حریف سخت می کند. پس از انتخاب عروس، بازیکن یکی از سنگ ها را برمی دارد و به هوا پرتاب می کند و با یک ضربه یکی از سنگ ها را به غیر از عروس از دروازه رد می کند و سنگ معلق در هوا را می گیرد. او این کار را برای بقیه سنگ ها انجام می دهد و در نهایت سنگ عروس را از دروازه رد می کند. در این مرحله دست بازیکن نباید با سنگ های دیگر تماس پیدا کند و در حین عبور سنگ از دروازه آنها را تکان دهد.
دروازه دوم (آبشار): بازیکن طبق دروازه اول. دستش را روی زمین می گذارد و پس از انتخاب عروس یکی از سنگ ها را برمی دارد و به هوا می اندازد و با یک ضربه دو سنگ دلخواهش را جدا از عروس کنار هم می آورد و سنگ معلق را می گیرد.
هوا و دوباره سنگ آن را به هوا پرتاب می کند و دو سنگ را که به هم رسانده است با یک ضربه از دروازه رد می کند و سنگ معلق در هوا را می گیرد و دوباره سنگ را به هوا پرتاب می کند و سنگی را از بین می برد.
در دروازه سوم، باید بعد از آنکه همه سنگ‌ها از دروازه عبور داده شد؛ سنگ درون مشت را از روی زمین بردارد و سنگ‌های معلق در هوا را بگیرد.(مثل چهار قل)
قوانین بازی یک قل دو قل
در هر مرحله بازی، بازیكني که مرتكب خطا شود به اصطلاح می سوزد و بازی را به نفر بعدی وا می‌گذارد و وقتی دوباره نوبتش رسید از همان مرحله‌ای که سوخته است، بازی را ادامه می‌دهد.
✅بازیکن هنگام برداشتن سنگ از روی زمین نباید دستش با دیگر سنگ‌ها تماس پیدا کند.
✅سنگی را که بازیکن به هوا پرتاب می‌کند نباید به زمین بیافتد.
✅سنگ یا سنگ‌هایی را که قرار است بازیکن از روی زمین جمع کند نباید جا بماند.
در هر مرحله از بازی، باید سنگ‌ها طوری روی زمین با مهارت خاص ریخته شود که جمع کردن آن برابر دستور همان مرحله آسان تر باشد، مثلاً در مرحله دوقل باید سعی شود، سنگ‌ها دو به دو بهم نزدیک باشند.
✅اندازه این سنگ‌ها باید به گونه‌ای باشد که در مشت جای گیرد. بهتر است که سنگ‌های مورد استفاده در بازی یه قل دو قل هم اندازه باشند.
✅کسی باید شروع کننده بازی یه قل دو قل باشد که بتواند زوج یا فرد بودن سنگ‌های موجود در دست بازیکن رقیب را حدس بزند.
✅اگر سنگی که به بالا پرتاب شده روی زمین بیفتد، بازیکن باخته است.
✅وقتی بازیکن سنگ را به بالا پرتاب می‌کند، باید با همان دست سنگ یا سنگ‌ها را از روی زمین بردارد.
✅در مرحله پل، حریف سنگ‌هایی که ابتدا و انتها از زیر پل رد خواهند شد و سنگی که به عنوان پرتاب شونده مورد استفاده قرار می‌گیرد را مشخص می‌کند.
✅در انتهای بازی یک شانس به بازیکنی که باخته، داده می‌شود و در صورتی که برنده شود، از پرداخت جریمه معاف است.
