از مراحل رشد مغز کودکان چه می دانیم؟ | رشد مغز کودک تا 6 سالگی
از مراحل رشد مغز کودکان چه می دانیم؟ | رشد مغز کودک تا 6 سالگی : از بدو تولد تا 6 سالگی، مغز کودک بیش از هر زمان دیگری در زندگی رشد می کند و رشد اولیه مغز تأثیری پایدار بر توانایی کودک برای یادگیری و موفقیت در مدرسه و زندگی دارد.
فهرست مطالب این صفحه
مغز شگفت انگیز کودک چگونه رشد می کند؟
مغز کودک شما برای رشد همه چیز در بدن او برنامه ریزی می کند. به لطف پیشرفت های عظیم در علوم اعصاب و تجهیزات فنی که به دانشمندان اجازه می دهد مغز انسان را واقعا ببینند ما چیزهای زیادی در مورد چگونگی رشد این اندام مرکزی می دانیم. در این مقاله با روند رشد مغز و چیزهای شگفت انگیز در مورد رشد مغز کودکان آشنا شوید.
در هنگام تولد، مغز یک نوزاد به طور متوسط حدود یک چهارم اندازه مغز یک بزرگسال متوسط است. این روند به گونه ای است که در سال اول به طرز باورنکردنی حجم آن دو برابر می شود. تا سن 3 سالگی به حدود 80 درصد از اندازه مغز بزرگسالان و در سن 6 سالگی به 90 درصد می رسد. مغز مرکز فرماندهی بدن انسان است.
بیشتر اتصالات عصبی آن در چند سال اول زندگی شکل می گیرد. در بدو تولد اندازه مغز فقط یک چهارم اندازه بزرگسالان است. اما در دو سالگی اندازه مغز به سه چهارم اندازه یک انسان بالغ رسیده است و در پنج سالگی اندازه و حجم مغز به اندازه یک بزرگسال بسیار نزدیک خواهد بود.
البته این بدان معنا نیست که کودک شما در سنین پیش دبستانی همه چیزهایی را که بزرگسالان می‌دانند درک می‌کند، زیرا تجربه هنوز ارزشمند و مورد نیاز است. معنای چنین رشد مغزی این است که ساختارهای مغز درگیر در یادگیری، حافظه، کنترل حرکتی و سایر عملکردهای مغز تا سن پنج سالگی ایجاد شده است.
این ساختارها و مسیرهای عصبی که اطلاعات را بین آنها تبادل می کنند در طول زندگی به طور مکرر مورد استفاده قرار می گیرند.
این ارتباطات یا مسیرهای عصبی که سیناپس نامیده می شوند اساس تمام حرکات، افکار، خاطرات و احساسات فرد هستند.
از مراحل رشد کودک چه می دانیم؟
بزرگسالان اغلب مهارت های ذهنی قابل توجه نوزادان و کودکان را دست کم می گیرند اما متفکران و محققان مدرن دریافته اند که کودکان همیشه در حال یادگیری، تفکر و کاوش در دنیای اطراف خود هستند و از نظر ذهنی بسیار فعال تر از بزرگسالان هستند. اما مراحل رشد ذهنی کودکان پیوسته است و مدتی طول می کشد تا بتوانیم این ویژگی ها را با چشم خود ببینیم.
حتی نوزادان تازه متولد شده نیز فعالانه فکر می کنند اطلاعات کسب می کنند و چیزهای جدیدی یاد می گیرند. کودکان علاوه بر جمع آوری اطلاعات جدید در مورد افراد و دنیای اطرافشان، دائماً در حال یادگیری چیزهای جدید در مورد خود هستند.
مهمترین مراحل رشد ذهنی کودک چیست؟
مراحل رشد ذهنی کودک پیوسته است اما نمی توان گفت که دقیقاً مرحله بندی شده است. اما محققان این مراحل را در زیر دسته بندی کرده اند که معتبرترین شیوه رشد کودکان است. این مراحل عبارتند از:
از بدو تولد تا 3 ماهگی
سه ماهه اول زندگی کودک دوران بسیار عجیبی است. بیشتر معیارهای رشد کودک بر یافتن احساسات اولیه و یادگیری در مورد محیط و بدن متمرکز هستند. در طول این مرحله از رشد ذهنی، اکثر نوزادان فعالیت های زیر را آغاز می کنند:
✅نمایش رفتارهای انتظاری مثل جستجو و مکیدن اطراف پستان یا شیشه پستانک برای تغذیه
✅شناسایی تفاوت‌های صدا در شدت و زیر و بمی
✅تشخیص واضح اشیائی که بیشتر از 13 اینچ (35 سانتی متر) با کودک فاصله دارند
✅تمرکز بر روی جابجایی اشیاء و افراد به خصوص صورت والدین یا پرستاران کودک
✅دیدن تمام رنگ‌هایی که در طیف رنگی دید انسان قرار دارند
✅تمایز بین مزه‌های مختلفی مثل شیرینی، شوری، تلخی یا ترشی
✅استفاده از حالات چهره برای پاسخ به محیط
3 تا 6 ماهگی: یکی از مهمترین مراحل رشد ذهنی کودک
در اوایل دوران نوزادی توانایی های ادراکی و ذهنی کودک در حال رشد است از 3 تا 6 ماهگی کودک از نظر درک و تفسیر اطلاعات شروع به رشد می کند. در این سن، بیشتر کودکان فعالیت های زیر را شروع می کنند:
✅تقلید حالات چهره اطرافیان به خصوص پدر و مادر
✅واکنش به صداهای آشنا
✅تشخیص چهره‌های اشنا
✅پاسخ به حالات چهره دیگران
✅از 6 تا 9 ماهگی کودک
غوطه ور شدن در ذهن یک نوزاد اصلا کار ساده ای نیست در هر صورت محققان نمی توانند از کودک بپرسند که در هر لحظه به چه چیزی فکر می کند. به منظور کسب اطلاعات بیشتر در مورد عملکرد ذهنی کودکان محققان فعالیت های خلاقانه ای را پیشنهاد کرده اند که عملکرد درونی مغز کودک را آشکار می کند. با بررسی این عملکرد می توان به مراحل رشد ذهنی کودک پی برد.
محققان دریافته اند که کودک از 6 تا 9 ماهگی فعالیت های زیر را شروع می کند:
خیره شدن به چیزهای غیرممکن مانند اجسام در فضا و آسمان (ماه و ستاره ها)
تشخیص تفاوت بین عکس ها
درک تفاوت بین موجودات زنده (مانند حیوانات و حشرات) و موجودات غیر زنده (مانند میز و مبل)
استفاده از اندازه های مختلف یک جسم برای تعیین دور یا نزدیک بودن آن
از 9 تا 12 ماهگی کودک
هنگامی که کودک از نظر فیزیکی بیشتر با محیط سازگار می شود می تواند دنیای اطراف خود را عمیق تر کشف کند.
نشستن خزیدن و راه رفتن تنها چند اقدام فیزیکی ساده است که به کودک اجازه می دهد مراحل رشد ذهنی را طی کند و درک ذهنی بهتری از دنیای اطراف خود داشته باشد تا زمانی که کودکان به سال اول خود می رسند، می توانند:
✅از دیدن تصاویر داخل کتاب ها لذت ببرید
✅از برخی حرکات، اجراها و برخی رفتارها تقلید کنید
✅دستکاری اشیا با چرخاندن آنها، قرار دادن آنها روی هم، لانه سازی آنها در داخل یکدیگر
✅به علائم و صداهای دیگران پاسخ دهید
✅دوام یک شی را درک کنید. این ایده که یک شی می تواند وجود داشته باشد حتی اگر آن را نتوان دید.
از 1 تا 2 سالگی کودک
پس از رسیدن کودک به یک سالگی به نظر می رسد رشد جسمی، اجتماعی و ذهنی کودک فراز و نشیب هایی را تجربه می کند. کودکان در این سن فعالیت ها و رفتارهای بزرگسالان را با شدت زیاد دنبال می کنند. به همین دلیل بسیار مهم است که والدین و پرستاران کودک الگوهای خوبی برای کودکان باشند.
اکثر کودکان بین 1 تا 2 سال فعالیت های زیر را انجام می دهند:
✅تشخیص اشیاءی که به یک دیگر شبیه هستند
✅تقلید حرکات و گفتار بزرگسالان
✅نشان دادن اشیاء و افراد مشابه در عکس‌های داخل کتاب
✅پاسخ به دستورات تکراری که توسط والدین و پرستاران ارائه می‌شود
✅مرتب کردن اشیاء با دسته بندی مشابه (به خصوص حیوانات، گل‌ها، درختان و …)
✅چیدن حلقه‌ها‌ی بازی بر اساس سایز و ابعاد (از بزرگ به کوچک)
از 3 تا 4 سالگی کودک
کودکان به طور فزاینده ای قادر خواهند بود دنیای اطراف خود را به روش های مختلف تجزیه و تحلیل و درک کنند. وقتی مراحل رشد ذهنی کودک به 3 تا 4 سالگی می رسد، چیزهایی را که می داند به روش های مختلف دسته بندی می کند. این اغلب در یک الگو انجام می شود.
از آنجایی که کودکان در فرآیند یادگیری فعال تر می شوند، سوالات بیشتری در مورد جهان و محیط پیرامون خود می پرسند. “چرا؟” این یک سوال بسیار رایج برای یک کودک در این سن می شود. در سن 3 سالگی، اکثر کودکان قادرند:
✅برای افزایش اطلاعاتشان سوال «چرا» را مطرح کنند
✅تظاهر به دانستن معنای گذشته و حال
✅یاد گرفتن با مشاهده و گوش دادن به دستورات و راهنماهای دیگران
✅افزایش محدوده توجه به اندازه کودک به 5 تا 15 دقیقه
✅مرتب کردن اشیاء بر اساس اندازه و شکلشان
✅یافتن جواب برای سوالاتی که مطرح می‌شود
✅ارتباط اشیاء بر اساس رنگ آنها
کودک 4 تا 5 ساله
با نزدیک شدن به مراحل رشد کودک به سن مدرسه، کودک در استفاده از کلمات، تقلید از رفتارهای بزرگسالان، شمارش و فعالیت های اساسی مورد نیاز برای آمادگی قبل از مدرسه بهتر می شود. اکثر کودکان 4 تا 5 ساله قادرند:
✅خلق تصویری که اغلب در مورد آن صحبت می‌کنند
✅تا عدد 5 بشمارند
✅نقاشی یک فرد را بکشند
✅بسیاری از رنگ‌ها را تشخیص داده و نام ببرند
✅شعر بخوانند
✅بگویند کجا زندگی می‌کنند
سخن پایانی:
امیدواریم این مقاله مورد پسند شما قرار گرفته باشد شما همچنین میتوانید با کلیک برروی 25 کاردستی هالووین برای کودکان | ایده کاردستی برای هالووین این مقاله را هم بخوانید و نظرات و یا پیشنهادات خودتان را برای ما در پایین همین پست به اشتراک بگذارید.
