روش کاشت جعفری | کاشت و پرورش گیاه جعفری در خانه

روش کاشت جعفری | کاشت و پرورش گیاه جعفری در خانه

روش کاشت جعفری | کاشت و پرورش گیاه جعفری در خانه : کاشت جعفری و نگهداری آن در منزل با رعایت چند نکته ساده امکان پذیر است. برای بررسی این نکات با ما در بخش گیاهان همراه باشید.

جعفری یکی از سبزیجاتی است که بومی اروپاست و گیاهی دوساله است که در سال اول برگ می دهد. آنها به عنوان سبزیجات خام یا سبزیجات پخته استفاده می شوند.

روش کاشت جعفری | کاشت و پرورش گیاه جعفری در خانه

ارتفاع جعفری در سال اول رشد بین 32 تا 42 سانتی متر است و در سال دوم گیاه شاخه های گلدار تولید می کند. انواع مختلفی از جعفری بر اساس شکل برگ وجود دارد، از جمله جعفری برگ صاف، جعفری فرفری و جعفری ریشه. در بین انواع جعفری، جعفری با برگ های صاف محبوبیت بیشتری دارد و دارای مواد معطر بیشتری در برگ ها می باشد.

ریشه این گیاه نازک و قوی با عمق زیاد است که می تواند تا عمق یک متری خاک نفوذ کند و به همین دلیل جعفری یکی از سبزیجات مقاوم به خشکی و کم آبی است.

جعفری سرشار از انواع ویتامین ها به ویژه ویتامین C و روغن های فرار است و املاحی مانند آهن، کلسیم، فسفر، پتاسیم در آن فراوان است.

انواع جعفری در ایران

در ایران معمولا دو نوع جعفری وجود دارد. یکی با برگ های ناصاف، چروکیده، کمی خشن و سبز تیره که این نوع جعفری آسیب های مکانیکی و بسته بندی را بهتر از نوع دیگر تحمل می کند.

نوع دوم جعفری با برگ های صاف، نرم، و سبز روشن است. نوع دوم در ایران طرفداران بیشتری دارد. البته نوع اول سرما و یخبندان را بهتر از نوع دوم تحمل می کند.

نیازهای اکولوژیکی جعفری

جعفری به خشکی حساس است اما در برابر سرما بسیار مقاوم است. کشت جعفری در هر نوع آب و هوایی امکان پذیر است اما در اقلیم خشک بهترین نتیجه را می دهد. جعفری گیاهی سایه دوست است. جعفری باید نرم، مرطوب و به خوبی تغذیه شود.

خاک های نیمه سنگین با هوموس، لومی و ماسه لومی بهترین خاک برای جعفری هستند. جعفری به دلیل فراوانی مواد مغذی خوب در خاک های عمیق و قوی رشد می کند.

با توجه به اینکه معمولا از برگ های این گیاه استفاده می شود، بنابراین نیاز به کودهای نیتروژن بیشتری دارد، pH مناسب خاک برای این گیاه 6 تا 7 می باشد.

اصول کاشت جعفری

همانطور که می دانید برای کاشت یک گیاه ابتدا باید با نیازهای اقلیمی برای پرورش آن گیاه به خوبی آشنا بود زیرا در صورت بی توجهی به این موضوع نتیجه مطلوب حاصل نمی شود، بنابراین با توجه به اینکه گیاه باید چه رشدی داشته باشد.

فاکتورهایی که نیاز دارد، اطلاعات مورد نیاز خود را بدست آورید و سپس گیاه را پرورش دهید. در ادامه نیازهای اقلیمی که برای کاشت جعفری در نظر گرفته می شود را می خوانید.

تاریخ و فواصل کاشت جعفری

اول از همه باید بگم که اگر قصد کاشت گلدانی را دارید در هر فصلی می توانید این کار را انجام دهید زمان کاشت جعفری در سبزیکاریهای بزرگ و در مناطق معتدله در بهار و گاهی نیز در پائیز است ، جعفری را در ردیفهایی به فاصله ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر روی ردیف میکارند. فاصله بین ردیفها در کشتهای مکانیزه ۲۵ سانتی متر است.

مناسب ترین خاک برای کاشت جعفری

بهترین و مناسب ترین خاک برای کاشت جعفری، خاک های نیمه سنگین با لومی، ماسه لومی و هوموس است زیرا این خاک ها بسیار قوی و عمیق هستند و همچنین به دلیل غنی بودن به رشد و نمو مناسب گیاه کمک می کنند.

توجه داشته باشید که خاک های اسیدی با شوری بالا از رشد مناسب جعفری جلوگیری می کند. اگر می خواهید جعفری شما با کیفیت بالا کشت شود، توصیه می کنیم از کودهای عالی مانند ورمی کمپوست استفاده کنید.

میزان نوردهی در کاشت جعفری

از آنجایی که جعفری در برابر سرما بسیار مقاوم است و این گیاه معطر سایه را به آفتاب ترجیح می دهد، به همین دلیل این گیاه در دسته سبزیجات فصل سرد قرار می گیرد.

نحوه آبیاری جعفری

باید بدانید که جعفری به خشکی بسیار حساس است، بنابراین توصیه می کنیم برای رشد محصولی شاداب و سرزنده، آن را روزانه آبیاری کنید.

توجه داشته باشید که خاک جعفری همیشه باید رطوبت کافی داشته باشد اما نباید کاملا مرطوب باشد. در فصل سرد سال از میزان و اندازه نیاز جعفری به آب کاسته می شود، بنابراین در این فصول حتماً قبل از آبیاری اجازه دهید خاک گیاه خشک شود و سپس آبیاری مجدد کنید.

میزان کود دهی جعفری

برای حفظ تولید جعفری در طول فصل، کود را باید ماهی یک بار با استفاده از کود عمومی مصرف کرد و همانطور که قبلا ذکر شد برای بهبود کیفیت گیاه و مواد مغذی خاک، قبل از کاشت کمپوست به خاک اضافه شود.

نحوه مقابله با آفات و بیماری ها

از مهم ترین آفات گیاه جعفری می توان به کرم پشه هویج و کرفس، پوسیدگی ساقه اصلی و لکه های روی برگ ها اشاره کرد. برای جلوگیری از پوسیدگی ساقه اصلی و کنترل لکه های روی برگ ها باید برگ های آلوده به این آفات را بچینید و میزان آبیاری را کاهش دهید و همچنین کرم پشه را با دست از گیاه جدا کنید.

نحوه کاشت بذر جعفری

می دانستیم که جعفری گیاهی دو ساله است که در آب و هوای معتدل به خوبی رشد می کند، اما این فرآیند در هوای سرد دستخوش تغییراتی می شود، یعنی زمان رشد آن به یک سال تغییر می کند.

مرحله اول: آماده سازی برای کاشت جعفری

از آنجایی که جعفری در دو نوع اصلی (برگ صاف و برگ مجعد) است. در وهله اول یکی از این دو نوع جعفری را انتخاب کنید.

طعم جعفری برگ صاف نسبتاً قوی تر از جعفری فر است، اگرچه به طور کلی هر دو طعم مطبوع و ملایمی دارند. نکته مهم این است که قبل از هر چیز باید تصمیم بگیرید که جعفری خود را از طریق نشاء کاشت کنید یا از طریق بذر؟

کاشت گیاه جعفری به روش نشاء گیری

در این روش می توان بذر جعفری را در منزل و در سینی تهیه کرد و پس از ظاهر شدن سه برگ، نهال یا جوانه ها را به بستر اصلی منتقل کرد.

در واقع یکی از مهمترین مزایای روش نشاکاری این است که بذرها را می توان در شرایط کنترل شده تهیه کرد و پس از مساعد شدن آب و هوای بیرون به زمین اصلی انتقال داد. این باعث صرفه جویی در زمان می شود و محصول را در دسترس قرار می دهد.

کاشت مستقیم جعفری با بذر

در این روش می توان بذر جعفری را مستقیماً در بستر اصلی کشت کرد. بنابراین شرایط آب و هوایی باید مساعد باشد و اگر هوا بسیار سرد باشد نتیجه مطلوب حاصل نمی شود بنابراین کشت مستقیم جعفری پس از آخرین سرما بهتر است.

هنگامی که یکی از دو مسیر ذکر شده را انتخاب کردید، یک منطقه مناسب را در نظر بگیرید و مطمئن شوید که این مکان در جایی قرار دارد که حداقل در طول روز نور خورشید را دریافت کند.

و اگر قصد کاشت در گلدان را دارید، می توانید آن را در کنار پنجره قرار دهید تا نور خوبی از آفتاب صبحگاهی دریافت کنید. جعفری در باغچه یا گلدان به خوبی رشد می کند زیرا گیاه پیچیده و سرسختی نیست اما نباید فراموش کرد که شرایط نامساعد مانع از رشد آن می شود.

توجه داشته باشید که مناسب ترین خاک برای کاشت جعفری خاک نسبتاً نرم و پوک و پر از مواد مغذی و کمپوست و همچنین سطح PH بین 6 تا 7 است و اگر احساس کردید خاک خیلی اسیدی است ابتدا PH را تست کنید و کمی آهک اضافه کنید.

برای ایجاد خاک مناسب باید حدود 50 درصد خاک گلدان را با 50 درصد کمپوست ترکیب کنید زیرا این مخلوط پیوند ریشه های کوچک جعفری را تسهیل می کند و نفوذ نور به هوا به راحتی در آن انجام می شود.

مرحله دوم: تکثیر کردن دانه ها

✅ در این مرحله دانه ها را در آب صابون خیس کنید. یک ظرف بزرگ را با آب ولرم پر کنید و مقدار بسیار کمی مایع ظرفشویی به آن اضافه کنید، سپس آب را هم بزنید تا کاملا حل شود.

✅ سپس دانه های جعفری را داخل این مایع بریزید و بگذارید یک ساعت خیس بخورد. وجود مایع ظرفشویی و گرمای آب باعث شکافته شدن پوشش سخت خارجی دانه ها می شود. باید بدانید که این کار به سرعت رشد بذر کمک زیادی می کند.

✅ حالا اقدام به شستن بذرها کرده و آن ها را به یک کاسه آب دیگر انتقال دهید به طوری که با به کار گیری یک صافی کوچک محلول مایع ظرفشویی و آب را دور ریخته و مجدد آن ها را داخل آب آشامیدنی ولرم بریزید تا هیچ آثاری از مایع ظرفشویی باقی نماند و آماده مرحله بعدی شوند. پس از اینکه دانه ها را به داخل یک کاسه آبگرم دیگر ریختید حال برای ادامه روند کار اجازه دهید به مدت یک شب داخل آن بماند و کاملاً خیس شود.

✅ بعد از خیس کردن دانه ها آنها را از صافی رد کرده و سپس باید اقدام به خشک کردن آنها بکنید، آنها را پس از درآوردن از آب روی یک قطعه کاغذ قرار داده و زمانی که مشاهده کردید خشک شده یعنی این که آماده کشت هستند.

✅ چنانچه قصد دارید که سریعتر کار خود را آغاز کنید باید زودتر از وقت موعد بذرهای جعفری را بکارید حتی می توانید آنها را در گلدان های کوچک بکارید و روزانه آبیاری کنید با این کار فرصت کافی برای جوانه زدن دانه ها ایجاد می شود و زمان بیشتری نسبت به باغ و گلدان های بزرگ برای رشد و نمو خواهد داشت.

مرحله سوم: کاشت دانه ها

✅ با استفاده از یک بیلچه کوچک اقدام به ایجاد حفره ها و ردیف هایی با فاصله تقریباً 25 تا 30 سانتیمتری در باغ نمایید به طوری که در هر ردیف به اندازه کافی بین حفره های کاشت فاصله وجود داشته باشد. حواستان باشد که عمق حفره های ایجاد شده را زیاد نکنید چراکه بذرها فقط باید با 1 تا 1.5 سانتی متر خاک پوشیده شود.

✅ اگر می خواهید جعفری را با نشاکاری پرورش دهید پس از آخرین یخبندان و دقیقا زمانی که ارتفاع گیاه به حداقل هشت سانتی متر رسید، آنها را از گلدان به داخل باغچه منتقل کنید. و نهال ها را در ردیف هایی که ایجاد کرده اید در فواصل زمانی معین بکارید این امر به دلیل داشتن فضای مناسب باعث رشد کامل جعفری می شود.

✅ حال باید اقدام به آبیاری جعفری ها بکنید ، حداقل یکبار در هفته جعفری ها نیاز به آبیاری دارند تا بتوانند ریشه عمودی و وسیعی تولید کنند. البته این امکان نیز وجود دارد که در روزهای بسیار گرم و خشک مجبور شوید آبیاری بیشتری داشته باشید.

✅ اگر جعفری های خود را داخل گلدان کاشته اید به اندازه کافی باید آبرسانی شود و خاک آن همیشه باید مرطوب باشد چنانچه قادر به آبیاری منظم نیستید توصیه می کنیم یک سیستم آبیاری قطره ای برای آن تهیه کنید.

✅ در مرحله بعدی باید شروع به از بین بردن علف های هرز کنید چرا که وجود آنها باعث می شود که با جعفری ترکیب شده و مواد مغذی گیاه را جذب خود کنند و همچنین مانع رسیدن نور خورشید به گیاه جعفری شوند.

برای جلوگیری از رشد علفهای هرز می توانید در اطراف گیاه مالچ بپاشید و علاوه بر آن هر گونه علف هرزی که بین بوته های جعفری مشاهده کردید از بین ببرید.

✅ در طی مراحل کاشت جعفری، بوته های اضافی را با قیچی هرس کنید و گیاهان کوچکتر و ناسالم اطراف آن را از خاک بیرون بکشید. حتی می توانید این نهال ها را با استفاده از یک بیل کوچک با دقت زیادی از خاک جدا کرده و به مکان دیگری منتقل کنید.

✅ تزریق مواد مغذی به خاک را فراموش نکنید و ماهی یک بار برای حفظ تولیدات گیاهی در تمام فصول با استفاده از کود عمومی برای تقویت بوته های جعفری استفاده کنید.

برداشت جعفری

اکنون زمان برداشت جعفری است وقتی می بینید مجموعه ای از سه برگ جعفری کاملا رشد کرده اند، یعنی آماده برداشت هستند پس به آرامی آنها را از ساقه های بیرونی گیاه درست بالای زمین بچینید.

به خاطر داشته باشید که با جمع آوری برگ ها از بالای گیاه عملکرد محصول شما کاهش می یابد، بنابراین جعفری را با ساقه برداشت کنید و مراقب باشید ریشه ها را از خاک جدا نکنید تا گیاهان توانایی تولید خود را از دست ندهند.

نگهداری گیاه جعفری

برای استفاده های بعدی می توانید برگهای جعفری را خشک و یا منجمد کنید و در یک ظرف در بسته نگهداری کنید. با این کار طعم مطلوب جعفری های ذخیره شده شما به مدت یک سال ماندگار خواهد ماند.

طبع گیاه جعفری و اهمیت غذایی و دارویی

جعفری گرم و خشک است برگ های جعفری سرشار از مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، آهن، سدیم و پتاسیم هستند همچنین سرشار از ویتامین های A، B و C است و از برگ های آن برای طعم دادن به غذاها، سوپ ها و سالادها استفاده می شود.

ویدیو کاشت جعفری در خانه

سخن پایانی:

برخی از مردم آن را به صورت خام با سبزیجات دیگر می خورند. دانه های جعفری بسیار معطر هستند و گاهی اوقات به عنوان ادویه مصرف می شوند. از دانه های جعفری روغنی درست می کنند که به عنوان تب بر، اشتها آور و ضد نفخ استفاده می شود.